Als Noord-Korea Seoul bedreigt met een “meedogenloze vergelding zonder waarschuwing”, dan doen ze dat per fax. Begrijpelijk dat de Volksrepubliek niet helemaal bij de tijd is, maar in Nederland zal het wel anders zijn. Toch?

Hiep hiep hoera

Dit jaar viert de fax zijn vijftigste verjaardag. Geestelijk vader is weliswaar de Schot Alexander Bain die in 1843 de kopieertelegraaf bedacht, maar eigenlijk wordt 1964 algemeen aangehouden als het jaar dat Xerox de moderne fax uitvindt.

Lucratieve business

Sindsdien zijn er verschillende varianten ontworpen. Directeur Wout van Laar van kantoorhandel GZ Office Experience weet nog goed hoe hij zijn eerste fax verkocht in 1989. “Dat was een hele lucratieve business, echt booming.” Voor een fax betaalde men destijds 12.000 gulden (omgerekend ruim 9.000 euro nu) plus onderhoudscontract van 2000 gulden.

Van Laar zegt het met enige weemoed. Hij heeft nog wel faxen in het assortiment, maar goed verkopen doen ze niet. Eind jaren negentig was er een “enorme prijserosie”. Toen kwamen namelijk de alleskunners die kopiëren, printen, scannen en faxen (zogeheten ‘multifunctionals’). Geholpen door de opmars van e-mail is het “daarna allemaal in elkaar gestort”.

Begin van het einde

Hoe zien ze dat bij de uitvinder? “Persoonlijk heb ik de laatste vijf jaar geen fax meer verstuurd. Maar hij is niet dood hoor. Hij is absoluut niet dood”, vertelt businessmanager Yves Rummens van Xerox Benelux. Het bedrijf verkoopt geen losse faxen meer. Sinds 1995 is namelijk de eerdergenoemde alleskunner in opkomst. “Dat was eigenlijk het begin van het einde van de fax.”

Xerox US ging wel zo ver: het verklaarde de fax dood toen het in 2001 besloot om geen losse faxen meer te produceren en de faxoptie zelfs uit de alleskunners te halen. “Dat was iets te revolutionair”, zegt Rummens. De faxoptie kwam snel terug. “Nog steeds kiezen klanten die bij 35 procent van alle verkochte multifunctionals.”

Breed gebruik

De fax leeft nog steeds dus, ook in Nederland. Officiële cijfers ontbreken, maar er zijn wel schattingen. Een middelgroot ziekenhuis zou jaarlijks 200.000 faxen versturen. En van horecaondernemers bestelt 20 procent nog per fax.

Volgens Rummens is de transportsector een hevige gebruiker, net zoals de financiële wereld . “Er is geen bank die een multifunctional zonder fax bestelt.” Ook in advocatenland is de fax populair. Rummens verklaart dat met de duidelijkheid rondom de rechtsgeldigheid van faxen die bij e-mail lang ontbrak.

Einde in zicht?

En ook al heeft e-mail inmiddels wel dezelfde status, verdwijnen zal de fax niet. “Ik denk dat hij nog wel een tijdje meegaat. Het staat in ieder geval niet bij ons in de planning om met de fax te stoppen.”

Dat komt ook door zaken doen met het buitenland. In China is de fax alom vertegenwoordigd. Dat geldt ook voor het hypermoderne Japan waar meer dan een miljoen faxen per jaar worden verkocht.

En ook instanties als de Europese Commissie zweren bij de fax. Het bedrijf dat bij de Commissie als eerste zegt dat het deel uitmaakt van een kartel, krijgt geen boete. Die melding kan alleen per fax.

“The use of this fax ensures that the precise time and date of the contact is duly recorded.”

^{bron: NRC, auteur: Camil Driessen}